Telefon+48 606 293 136
Dietetyk SmakFit

Dieta bogatoresztkowa – wskazania i praktyczne wskazówki

Strona główna » Aktualności » Dieta bogatoresztkowa – wskazania i praktyczne wskazówki
Dieta bogatoresztkowa – wskazania i praktyczne wskazówki

Zaparcia, wzdęcia, zakłócona perystaltyka jelit są dla wielu osób krępującymi dolegliwościami, które znacząco utrudniają funkcjonowanie w codziennym życiu.

W przypadku nieprawidłowej diety mogą się nasilać, przyczynić się do powstawania hemoroidów, a stosowanie środków przeczyszczających może dodatkowo powodować biegunki i związane z nimi odwodnienie. Dolegliwości te mogą dotyczyć osób z różnymi schorzeniami przewodu pokarmowego między innymi z uchyłkami jelita, nowotworami jelita grubego, kamicą żółciową, nadwagą i otyłością, jak również dotyczyć pacjentek z endometriozą z zaburzonymi funkcjonowaniem jelit. Dieta, która dostarcza małą ilością błonnika, płynów, a także brak ruchu i siedzący tryb życia sprzyjają powstawaniu zaparć i hemoroidów.

Do czynników, które wpływają na zapobieganie lub niefarmakologiczne leczenie zaparć należą:

  • dieta bogatoresztkowa
  • zmniejszenie węglowodanów prostych w diecie
  • zwiększona ilość spożywanych płynów
  • zwiększona aktywność fizyczna
  • usunięcie przyczyn psychologicznych (nerwicowych).

W związku z różnymi przyczynami zaparć dieta bogatoresztkowa może mieć różny charakter.

Aby dobrać odpowiednią dietę watro poznać rodzaje i funkcje błonnika, który pełni dużą rolę w tej diecie. Błonnik, dzielimy na frakcje:

  •  nierozpuszczalne, czyli celulozy, hemicelulozy, ligniny, które przyspieszają czas pasażu jelitowego, zwiększają objętość treści pokarmowej, poprzez mechaniczne drażnienie ścian jelit poprawiają ich ukrwienie oraz wydzielanie hormonów przewodu pokarmowego. Pełnią ważną funkcje w oczyszczaniu organizmu, gdyż zwiększają ilość usuwanych toksyn i ubocznych produktów przemiany materii, w tym metabolitów estrogenów. Cennym źródłami w diecie są: jęczmień i owies oraz produkty z tych zbóż, rośliny strączkowe, warzywa i owoce.

 

  • rozpuszczalne, czyli gumy, pektyny, hemicelulozy i śluzy, które pomagają utrzymać optymalne pH w jelitach, zwalniają czas pasażu jelitowego, rozluźniają masy kałowe. Ponadto mają wpływ na profilaktykę nowotworów jelita grubego oraz mają pozytywny wpływ na gospodarkę lipidową, czyli na przykład obniżenie poziomu cholesterolu, LDL cholesterolu i trójglicerydów i ciśnienie.  Cennym źródłami w diecie są: pszenica i żyto oraz produkty z tych zbóż jak na przykład makarony, pieczywo, płatki.

      Jaką dietę wybrać w przypadku zaparć?

  1. Jeżeli przyczyną zaparć jest zwolnienie perystaltyki jelit, co powoduje nadmierne wchłanianie wody w jelicie grubym i zagęszczenie mas kałowych (zaparcia atoniczne)  stosowana powinna być dieta bogatoresztkowa. Zaleca się zwiększenie spożycia produktów zbożowych niskoprzetworzonych jak pieczywo i makarony razowe, gruboziarniste kasze lub płatki owsiane, gryczane. Istotne jest również spożywanie roślin strączkowych jak fasola, bób, soczewica, ciecierzyca, groch, ale także nasion, orzechów, warzyw i owoców. W diecie powinny pojawić się napoje fermentowane jak na przykład jogurt*, maślanka*, ale również kompoty lub koktajle z warzywami i owocami.
  1. W przypadku, gdy przyczyną jest zaciskanie się jelita wokół mas kałowych (zaparcia spastyczne), wskazana jest dieta lekkostrawna z elementami diety bogatoresztkowej. Błonnik w postaci surowej powinien być ograniczone, dlatego zalecane są niewzdymające warzywa i owoce w postaci rozdrobnionej lub przetartej lub ugotowane. Oznacza to, że duże porcje sałatek, często kojarzone jako „super” zdrowe danie, może spowodować dolegliwości. Mimo, że pieczywo razowe i gruboziarniste kasze zawierają więcej witamin i składników mineralnych, to zaleca się spożywanie pieczywa pszennego tzw. białego i drobnych kasz. Niewskazane jest smażenie oraz doprawianie pikantnymi przyprawami. W diecie tej zaleca się spożycie produktów, które wpływają na zwiększenie procesów fermentacyjnych np. zsiadłe mleko*, jogurt*, zakwas buraczany lub woda z miodem.

*W przypadku nietolerancji wybieraj produkty bez laktozy

     Ciekawostki i dodatkowe informacje:

  1. Częstym skojarzeniem z dietą bogatoresztkową i sposobem na zaparcia jest spożywanie otrąb, co jest zgodne z prawdą, ale należy widzieć, że zwiększona ilość błonnika w diecie to zwiększona ilość płynów (10 g otrąb pszennych wiąże około 50 g wody!), więc przy niewystarczającej ilości wody efekt może być odwrotny. Zaleca się spożywanie 2-3 litrów płynów na dobę.
  2. Ilość błonnika w diecie zwiększamy stopniowo!
  3. Uwaga! jeśli występują dyspepsje czynnościowe z występującymi zaparciami ograniczyć należy węglowodany wywołujące procesy fermentacyjne (fruktoza, laktoza, sorbitol)
  4. W związku z funkcjami, jakie błonnik pełni w żywieniu i fizjologii, dietę bogatoresztkową można również zalecić osobom:
  •  nadciśnieniem,
  •  miażdżycą,
  •  dyslipidemią (podwyższony poziom cholesterolu, trójglicerydów),
  •  zespołem metabolicznym,
  •  zaburzeniami glikemii i insulinoopornością,
  •  nadwagą.

Duże spożycie błonnika jest niewskazane dla osób z:

  • niedokrwistością
  • chorobami układu kostnego – ze względu na ograniczenie przyswajalności z diety składników takich jak na przykład: żelazo, wapń
  • chorobami przewodu pokarmowego – zapalenie żołądka, trzustki

Przykład dania w diecie bogatoresztkowej znajdziecie na moim blogu.

Jeśli interesują Cię przepisy lub indywidulany jadłospis zapraszam na konsultację. Więcej szczegółów znajdziesz klikając tutaj

Zapraszam!

Maszy pytania?
Odpowiemy tak szybko jak jest to możliwe
Zobacz również
Inne wątki z tej kategorii

Żyj zdrowo i aktywnie

Ułożę odpowiednią dietę dla Ciebie
Zadzwoń +48 606 293 136
Dietetyk Joanna Giza
Wyjście
Przewiń na górę